Λαϊλιάς: Το δάσος με τις χίλιες ιστορίες και παραδόσεις

Από τις δροσερές πηγές του γίνονταν παλαιότερα οι περίφημοι ακανέδες

Εχουν μαγευτεί από την ομορφιά του συγγραφείς, όπως ο Τούρκος περιηγητής Eβλιά Tσελεμπής, που αφιέρωσε ολόκληρο κεφάλαιο για τον «Eπαινο του μεγάλου θερέτρου των Σερρών» το 1668 καθώς και ο Γάλλος πρόξενος και περιηγητής Cousinevy, που κατά την επίσκεψή του το 1814 έπλεξε το εγκώμιο του συγκεκριμένου τόπου.

«Tο θέρετρο αυτό είναι διάσημο σ’ όλη την Pούμελη, την Aραβία και την Περσία. Eίναι τόπος με λαμπρό κλίμα, αληθινός θελξικάρδιος παράδεισος, ανώτερος του οποίου δεν υπάρχει. Στο θέρετρο αυτό ο κόσμος το καλοκαίρι χρειάζεται πανωφόρι, γιατί μερικές φορές χιονίζει και το κρύο είναι δριμύτερο από το χειμώνα» αναφέρει χαρακτηριστικά ο Τσελεμπής στο περιηγητικό του σύγγραμμα.

Δεν είναι τυχαίο λοιπόν, που το δάσος του Λαϊλιά, το οποίο βρίσκεται ψηλά στην οροσειρά Βροντούς, 25 χιλιόμετρα από την πόλη των Σερρών, έχει χαρακτηριστεί, από παλιά ακόμη, μοναδικός παράδεισος. Μία έκταση 33.000 στρεμμάτων, κατάφυτη από οξιές και δασική πεύκη, συνθέτουν ένα ιδιαίτερο σκηνικό, που «παντρεύει» το άγριο τοπίο, με την ομορφιά της φύσης.

Tα πανύψηλα δέντρα, οι απότομες χαράδρες, οι απόκρημνοι και τεράστιοι βράχοι και γενικά η μαγευτική τοποθεσία σαγηνεύουν πραγματικά τους λάτρεις του βουνού και της υπαίθρου.

Τόπος αναψυχής επί τουρκοκρατίας

Λαϊλιάς ή Γιαϊλιάς, σημαίνει στα τούρκικα «τόπος αναψυχής», οπότε από την ετυμολογία του και μόνο καταλαβαίνει κανείς ότι ήταν από τον 17ο αιώνα κιόλας μια τοποθεσία όπου οι άνθρωποι συγκεντρώνονταν για να ξεφαντώσουν. Επί Τουρκοκρατίας λοιπόν εκεί βρισκόταν οι θερινές κατοικίες δύο χιλιάδων πρόκριτων του Nομού ενώ οι Mπέηδες έστελναν τα χαρέμια τους για να παραθερίσουν. Μάλιστα υπήρχαν τότε 40 περίπου τζαμιά, χάνια, πολλά Mοναστήρια, σχολεία και χιλιάδες άλλα διάφορα κτίρια, δηλαδή ολόκληρη πόλη.

Στην πορεία, οι Σερραίοι δημιούργησαν στο Λαϊλιά ένα γραφικό χωριό, αξιοποιώντας τον έτσι σε αξιόλογο θέρετρο, όμως ο B’ παγκόσμιος πόλεμος κατέστρεψε τα πάντα.

Ο θρύλος της Κατίγκας

Πολλές είναι οι ιστορίες και άλλοι τόσοι οι θρύλοι που… συνοδεύουν το δάσος του Λαϊλιά. Η πιο γνωστή, μεταξύ αυτών, είναι η ιστορία της Κατίγκας, μίας κοπέλας που αυτοκτόνησε πέφτοντας από βράχο, για να μη παντρευτεί έναν Mωαμεθανό. Ο βράχος αυτός σήμερα συγκεντρώνει και το μεγαλύτερο ενδιαφέρον των επισκεπτών. Η θέα του κόβει την ανάσα και προκαλεί δέος καθώς βρίσκεται στο χείλος μιας βαθιάς χαράδρας.

Διαβάστε επίσης  Σέρρες: Αγριο ξύλο μεταξύ ανηλίκων - Δύο άτομα στο νοσοκομείο

Αξέχαστα «ανταμώματα» και βουβά χαρακώματα

Το μόνο που θυμίζει το πέρασμα του κατακτητή (περίοδο Τουρκοκρατίας) είναι τα υπολείμματα των τουρκικών νεκροταφείων. Παράλληλα, στις βόρειες παρυφές του Λαϊλιά, βρίσκονται ακόμη και σήμερα βουβά χαρακώματα από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο ενώ στις πέτρινες, γρανιτώδεις εξάρσεις του βουνού, ο αέρας ζωντανεύει ιστορίες θυσίας της ανθρώπινης πορείας στο χώρο και στο χρόνο.

Κατά τη διάρκεια του μεσοπολέμου, οι Σερραίοι οργάνωναν στο θέρετρο που είχαν στο βουνό, τα αξέχαστά τους «ανταμώματα» ενώ οι κτηνοτρόφοι νομάδες Bλάχοι είχαν χτίσει οικισμό χαμηλότερα του δάσους.

Το «μυστικό» του ακανέ ο Λαϊλιάς

Ως γνωστόν, ο ακανές είναι το κατ’ εξοχήν παραδοσιακό γλυκό των Σερρών, το οποίο δε θα βρείτε πουθενά αλλού. Η ιστορία του ξεκινά επί Τουρκοκρατίας, όταν οι Μπέηδες έκαναν τις καλοκαιρινές διακοπές τους στο Λαϊλιά Σερρών.

Λέγεται ότι το νερό του Λαϊλιά, καθότι ήταν δροσερό και ελαφρύτερο ήταν το βασικότερο συστατικό κι αυτό που έδινε όλη τη νοστιμιά στον ακανέ. Η παρασκευή του γινόταν με τις τεχνικές της εποχής: μέσα σε μεγάλα καζάνια έβραζαν ρετσέλια και πετιμέζια με νερό από την πηγή του Λαϊλιά. Γι’ αυτό μάλιστα έμεινε και η ονομασία «Ακανές Λαϊλιά Σερρών».

Ο Προφήτης Ηλίας και το χιονοδρομικό

Σε υψόμετρο 1600 μέτρων βρίσκεται το Χιονοδρομικό Κέντρο του Λαϊλιά. Διαθέτει κύρια πίστα μήκους ενός χιλιομέτρου και πλάτους 70 μέτρων, ενώ υπάρχει και δεύτερη πίστα με μεγαλύτερο δείκτη δυσκολίας.

Η ψηλότερη κορυφή του, ο Προφήτης Ηλίας – ο Αϊ Λιάς- ή Αλή Μπαμπάς όπως την ονομάζουν οι παλιοί, φτάνει τα 1.849 μέτρα. Από κει ψηλά, από το τέρμα της πίστας του χιονοδρομικού κέντρου, με καθαρή ατμόσφαιρα φαίνεται ο Αθωνας, το Μενοίκιο όρος, ο Ολυμπος καθώς και η λίμνη της Κερκίνης.
Το δάσος του Λαϊλιά, αποτελεί αναμφισβήτητα έναν ιδανικό προορισμό για όλες τις εποχές του χρόνου. Προσφέρεται επίσης για υπέροχες διαδρομές, για παρατήρηση της πλούσιας χλωρίδας και πανίδας, για τις τοπικές του γεύσεις, για χαλάρωση και ηρεμία.

Διαθέτει μονοπάτια και δασικούς δρόμους που αξίζει να ανακαλύψετε είτε με ποδήλατο βουνού είτε με τετρακίνητο όχημα, ακόμη και πεζοί. Αλλωστε, από τον Λαϊλιά διέρχονται τα διεθνή περιπατητικά μονοπάτια Ε4 και Ε6. Αν βρεθείτε στην περιοχή, μη παραλείψετε να το επισκεφθείτε…

Με πληροφορίες lailias.com