Κρήνες: Τα απομεινάρια μιας άλλης εποχής στην Ανω Πόλη (ΒΙΝΤΕΟ)

Ποια είναι η ιστορία τους, τι συμβολίζουν, ποια χρονική περίοδο εκφράζουν

Αν επιλέξετε να περπατήσετε και να χαθείτε στα σοκάκια της Ανω Πόλης το σίγουρο είναι πως θα ανακαλύψετε, άλλοτε μικρούς και άλλοτε μεγάλους… θησαυρούς.

Μεταξύ αυτών και οι κρήνες, βρύσες δηλαδή, πολλές εξ αυτών περίτεχνες και όμορφες, που χρονολογούνται από την τουρκοκρατία. Οι Τούρκοι είχαν μία ιδιαίτερη αντίληψη για το νερό, γι’ αυτό και έδωσαν σ’ αυτό το κομμάτι ιδιαίτερη βαρύτητα. Αποτελούσαν γι’ αυτούς σημείο αναφοράς ενώ συνδεόταν άμεσα με τη θρησκεία τους. Η κατανάλωση νερού από τις κρήνες, σήμαινε για τους Οθωμανούς συγχώρεση στους πεθαμένους τους.

Τις συναντούσες σε κάθε συνοικία ενώ όπου υπήρχε τζαμί, υπήρχε επίσης και τουλάχιστον μία βρύση. Φυσικά αποτελούσαν και τόπο κοινωνικής επαφής και συναναστροφής, από τη στιγμή, που ήταν χώρος συνάντησης των κατοίκων της γειτονιάς.

Οσο για το που χτίζονταν, απαραίτητη προϋπόθεση αποτελούσε φυσικά να διέρχονται από το σημείο υπόγειοι αγωγοί,  που μετέφεραν το νερό από τα υδραγωγεία. Να σημειώσουμε πως η Θεσσαλονίκη υδρευόταν κυρίως από τις πηγές στο Χορτιάτη, το Ρετζίκι και τη Σταυρούπολη ενώ οι ανάγκες των πολιτών εξυπηρετούνταν από πηγάδια, δεξαμενές και πηγές με πόσιμο νερό.

Με την κάμερα συναντάμε πέντε αρκετά καλοδιατηρημένες κρήνες που βρίσκονται στην περιοχή της Ανω Πόλης,  από τις 14 συνολικά που διασώθηκαν και χαρακτηρίστηκαν μνημεία.
Ας ξεκινήσουμε την περιήγησή μας…

Η πρώτη είναι γνωστή ως η «Κόκκινη βρύση», λόγω του κόκκινου τούβλου της. Βρίσκεται στη γωνία των οδών Ακροπόλεως και Σταγείρων και χτίστηκε το 1910 από τον μουφτή Ιμπραήμ Μπέη στην μνήμη της εγγονής του Ναμικά Χανούμ, η οποία πρέπει να πέθανε νέα. Στην πρόσοψή της, σε αράβικη γραφή, υπάρχει ένα απόσπασμα από το Κοράνι, πως το νερό είναι πηγή της ζωής και μπροστά της ένα πλατάνι, που μοιάζει συνομήλικό της.

Οσον αφορά τη δεύτερη, βρίσκεται στη βόρεια πλευρά της οδού Ολυμπιάδος, σχεδόν απέναντι από την εκκλησία του Προφήτη Ηλία, σημείο στο οποίο όμως μεταφέρθηκε λόγω ανέγερσης νέων οικοδομών στην περιοχή. Σύμφωνα με το Κέντρο Ιστορίας Θεσσαλονίκης, πρόκειται για μία ιδιαίτερη κρήνη καθώς δεν εντοπίστηκε σε κάποια πλατεία ή δρόμο, όπως συνηθιζόταν αλλά ήταν εντοιχισμένη σε κατοικία.

Ακριβώς πάνω από τον Οσιο Δαυίδ (Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, Παλαιοχριστιανικά και Βυζαντινά μνημεία της Θεσσαλονίκης), στην οδό Λυσίας, θα ανακαλύψετε ακόμη μία κρήνη. Μάλιστα από το σημείο εκείνο μπορείτε να απολαύσετε και την υπέροχη θέα.

Από τις πιο μεγάλες βρύσες είναι αυτή στη διασταύρωση Αλεξ. Παπαδόπουλου και Κλειούς, στην περιοχή Τσινάρι (çınar: πλάτανος). Πρόκειται για την κρήνη του  Μουράτ Β’ (βυζαντινό μνημείο). Η σκάφη της είναι τμήμα μαρμάρινης σαρκοφάγου σε δεύτερη χρήση (ρωμαϊκή) ενώ στο μέτωπο έχει βυζαντινό θωράκιο από όπου βγαίνει ο κρουνός. Είναι χτισμένη με πωρόλιθο και με πλίνθους στους αρμούς. Ακριβώς απέναντι βρίσκεται η ταβέρνα «Τσινάρι», ένα πρώην τούρκικο καφενείο του 19ου αιώνα.

Τέλος, και ενώ συνεχίζουμε στην οδό Κλειούς, συναντάμε την οδό Δημητρίου Πολιορκητού, επί της οποίας, βλέπουμε ακόμη μία κρήνη με αψίδα από κόκκινα τούβλα. Στα αριστερά της φαίνεται και η είσοδος προς τη δεξαμενή της.

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *