Της Φαίδρας Φουντουλάκη
«Θα πρέπει να αγαπήσεις κάτι για να το κάνεις καλά, ειδάλλως δεν έχει νόημα». Μ’αυτό τον τρόπο σκιαγραφεί το εγχείρημα του να δημιουργήσει ένα ντοκιμαντέρ για το σπουδαίο εικαστικό Βασίλη Θεοχαράκη ο σκηνοθέτης Γιάννης Βαμβακάς.
Να αναδείξει δηλαδή τη λιγότερο προβεβλημένη μα τόσο ουσιώδη πλευρά του επιχειρηματία Θεοχαράκη ιδρυτή του γνωστού ιδρύματος Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής (το ίδρυμα-συμβολή στο πολιτισμό είναι δωρεά στο κράτος και ανήκει στο υπουργείο Οικονομικών)
Είναι το τρίτο έργο μιας τριλογίας &σπουδής του σκηνοθέτη πάνω σε τρεις σημαίνουσες μορφές της νεότερης ελληνικής ζωγραφικής τέχνης Μυταράς-Τσέτης-Θεοχαράκης .
Ο φακός του Βαμβακά στο ξεκίνημα του ντοκιμαντέρ ακολουθεί το καλλιτέχνη πάνω σε σκάφος να αφήνεται στη μεγαλύτερη του απόλαυση. Να ζωγραφίζει τα βράχια της θάλασσα «τη θάλασσα που είναι κυριολεκτικά η ζωή μου» λέει. Ο θεατής βιώνει τη στιγμή που ο καλλιτέχνης εν κινήσει «τιθασεύει το φως» όπως χαρακτηριστικά τονίζει η κ.Μαρίνα Λαμπράκη Πλάκα ομότιμη καθηγήτρια Ιστορίας της Τέχνης, διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης – Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου.
Σε άλλο σημείο ο Βασίλης Θεοχαράκης ευγνώμων προς τον αυστηρό δάσκαλο του Σπύρο Παπαλουκά &πρόδρομο των ζωγράφων της γενιάς του ’30 και την επίδραση που του άσκησε η οποία απομιμείται από τον ίδιο με τη ρήση «Αφησε στο χαρακτήρα μου τα δακτυλικά του αποτυπώματα».
Μια άλλη πτυχή του Θεοχαράκη οι αναζητήσεις του στο Αγιο Όρος μας φαίνονται ως συνέχεια των αναζητήσεων του δασκάλου του Παπαλουκά που υπήρξε και αγιογράφος. Η βαθιά θρησκευτική του πίστη αναζητά απαντήσεις «αν δεν ήμουν αυτό που είμαι θα ήθελα να είμαι μοναχός» έχει πει ο πολυσχιδής καλλιτέχνης.
Εδώ σκηνοθέτης και καλλιτέχνης συναντιόνται μέσα από την υπερβατική εμπειρία της μυσταγωγίας στον ιερό τόπο. Βαθιά θρησκευόμενος και ο Βαμβακάς προσεγγίζει τη ζωγραφική του Θεοχαράκη «ως να ήθελε να αγγίξει το θείο» και όπως λέει κ ο ίδιος μ’ αυτό τον τρόπο προσπάθησε να τον αντιμετωπίσει «με αντίστοιχη ταπεινότητα».
Σ’ αυτό το σημείο αναδύεται όλη η αγάπη του σκηνοθέτη για το δημιουργό καλλιτέχνη, η γενεσιουργός αιτία της ταινίας.
Μέσα από τον φακό του Βαμβακά ο άνθρωπος που κατά τα λεγόμενα του ποτέ δε σκέφτηκε ότι μπορεί να γίνει καλλιτέχνης αλλά ήθελε μόνο να αποδώσει το άπιαστο, το ιερό κάτι το οποίο τον συγκινεί μεταδίδεται η συγκίνηση για το ιερό και το άυλο στο θεατή. Ο ταπεινός χρωστήρας του ζωγράφου γίνεται δίαυλος επικοινωνίας με ότι ο νους δεν μπορεί να ερμηνεύσει.
“Είναι κάτι που δεν εκφράζεται με λόγια” λέει ο ιερομόναχος Θεόφιλος της Ιεράς Μονής Παντοκράτορος. “Μέσα από τη τέχνη του βρίσκει τρόπους να το εκφράσει”.
Οσοι βρεθούν στο Δαναό το Σάββατο 25 και την Κυριακή 26 Μαρτίου που θα παίζεται κατ’ αποκλειστικότητα το ντοκιμαντέρ του Γιάννη Βαμβακά θα έχουν την ευκαιρία να δουν τον “κύριο Βασίλη” να αφηγείται με γλαφυρό τρόπο κομμάτια από τη ζωή του, παιδικά βιώματα από την κατοχή αλλά και την ποιήτρια Κική Δημουλά να απαγγέλει ποιήματα για τον μεγάλο ιμπρεσιονιστή ζωγράφο.
