«Βόμβα» η απόφαση του Αρείου Πάγου για τις αποζημιώσεις – Αφού ξεσπιτώθηκαν πρέπει να επιστρέψουν και τα χρήματα
Ολα όσα συμβαίνουν αυτή τη στιγμή στην Μαυροπηγή Πτολεμαΐδας δύσκολα μπορούσαν να τα φανταστούν οι κάτοικοί του, όταν η περιπέτειά τους ξεκινούσε εκεί γύρω στο 2011.
Οι άνθρωποι θα εγκατέλειπαν τις εστίες τους το 2012, προκειμένου να γίνει εκµετάλλευση του κοιτάσµατος λιγνίτη που βρέθηκε στο χωριό ωστόσο η μετεγκατάσταση επισπεύστηκε ένα χρόνο νωρίτερα, καθώς ένα ρήγµα που είχε εµφανιστεί εξαιτίας της εξορυκτικής δραστηριότητας της ΔΕΗ έθετε σε κίνδυνο τον οικισµό και τους κατοίκους.
Το αποτέλεσμα ήταν να γίνει εκκένωση του χωριού πριν καν δημιουργηθούν υποδομές στο χώρο όπου θα… μετακόμιζαν. Σήμερα, επτά χρόνια µετά την αναγκαστική εγκατάλειψη των σπιτιών τους και την αποζηµίωσή τους από τη ΔΕΗ, 750 πρώην ιδιοκτήτες ακινήτων στο χωριό-φάντασµα της Μαυροπηγής Πτολεµαΐδας, καλούνται να επιστρέψουν σχεδόν τα µισά χρήµατα που εισέπραξαν από την απαλλοτρίωση!
Η είδηση ότι ο Αρειος Πάγος απέρριψε τις αιτήσεις αναίρεσης απόφασης του Εφετείου Δυτικής Μακεδονίας, που μείωσε σημαντικά τις τιμές για την αναγκαστική απαλλοτρίωση των περιουσιακών στοιχείων των κατοίκων της Μαυροπηγής και δημοτικών εκτάσεων του Δήμου Εορδαίας, που είχε επιδικάσει το πρωτόδικο δικαστήριο, έπεσε σαν «κεραυνός εν αιθρία».
Συγκεκριμένα, οι κάτοικοι είχαν προσφύγει στο ανώτατο δικαστήριο κατά της απόφασης του Εφετείου Δυτικής Μακεδονίας, η οποία τον περασµένο Νοέµβριο «κούρεψε» σε ποσοστό 45% κατά µέσο όρο το ύψος της αποζηµίωσης που είχαν εισπράξει, µε την επίκληση της πτώσης των τιµών ακινήτων λόγω της κρίσης. Ουσιαστικά το Εφετείο έλαβε υπόψη την εμπορική αξία των ακινήτων που είναι ιδιαίτερα χαμηλή λόγω της γειτνίασης του οικισμού με το λιγνιτωρυχείο αντί για το κατασκευαστικό κόστος ανέγερσης νέας κατοικίας, όπως γινόταν με τις απαλλοτριώσεις μέχρι σήμερα.
Με την
απόφαση του Αρείου Πάγου, οι πρώην πλέον ιδιοκτήτες της Μαυροπηγής βρίσκονται
σε απόγνωση καθώς έχουν δαπανήσει αυτά τα χρήµατα για τα καινούργια σπίτια
τους. Αν δεν βρεθεί άμεσα εξωδικαστική λύση, θα υποχρεωθούν το προσεχές
διάστημα να επιστρέψουν στη ΔΕH σημαντικό μέρος των χρημάτων που έλαβαν ως
αποζημίωση για τις απαλλοτριώσεις
Σηµειώνεται πως η δηµιουργία νέου οικισµού για τη µετεγκατάσταση της Μαυροπηγής θεωρείται αμφίβολη αφού όλοι αυτοί οι άνθρωποι έχουν εγκατασταθεί στην Πτολεµαΐδα και την Κοζάνη.
«Αυτά τα χρήµατα µπορούν να βρεθούν µόνο αν κατασχεθούν τα σπίτια»
Ο πρόεδρος
του Συλλόγου Πληττοµένων και πρώην κοινοτάρχης Μαυροπηγής, Αναστάσιος Εµµανουήλ
μίλησε στο «Εθνος» σχολιάζοντας την αρνητική εξέλιξη μετά την απόφαση του
Αρείου Πάγου, η οποία ελήφθη τον Μάιο και δεν έχει ακόµη καθαρογραφεί: «Αυτά τα
χρήµατα µπορούν να βρεθούν µόνο αν κατασχεθούν τα σπίτια τα οποία αγοράσαµε µε
τις αποζηµιώσεις, κάτι που δεν θα επιτρέψουµε να γίνει. Είναι παράλογο».
Από την πλευρά του, το πρώην μέλος της επιτροπής αγώνα των κατοίκων (παραιτήθηκε πρόσφατα) και πρώην Κοινοτάρχης Μαυροπηγής, Αντώνης Μπάρμπας, είπε στο e-ptolemeos.gr: «Η απόφαση του Αρείου Πάγου προξενεί έντονη ανησυχία στους κατοίκους της Μαυροπηγής, καθώς η μείωση των τιμών της απαλλοτρίωσης σημαίνει ότι οι κάτοικοι της Μαυροπηγής δεν μπορούν να αντικαταστήσουν πλέον τις περιουσίες τους…
Η απορριπτική απόφαση του Αρείου Πάγου κάνει πιο επιτακτική πλέον την ανάγκη να δοθεί πολιτική λύση στο θέμα των αποζημιώσεων απαλλοτρίωσης της Μαυροπηγής, να γίνει δηλαδή εξωδικαστικός συμβιβασμός με τη ΔΕΗ, καθώς οι κάτοικοι δεν έχουν πλέον στα χέρια τους τα χρήματα που πήραν από τις αποζημιώσεις για την απαλλοτρίωση και δεν μπορούν να τα επιστρέψουν στη ΔΕΗ».
Ανέφερε επίσης ότι «η ανησυχία των κατοίκων για την απόφαση του Αρείου Πάγου έρχεται να προστεθεί στην αγωνία των κατοίκων που βλέπουν να περνά ο καιρός και να μην προχωρά το θέμα της μετεγκατάστασης του οικισμού».
Σύμφωνα με
το e-ptolemeos.gr, νομικοί
κύκλοι της περιοχής που είναι επίσης ενήμεροι για την απόφαση του Αρείου Πάγου,
αποφεύγουν να τοποθετηθούν δημόσια αυτή τη στιγμή, καθώς αναμένουν να
καθαρογραφεί η απόφαση του Αρείου Πάγου, προκειμένου να μπορέσουν να σχολιάσουν
το σκεπτικό της απόφασης.
Παράλληλα,
λόγω των καθυστερήσεων στη δηµιουργία της νέας Μαυροπηγής, παραιτήθηκαν τα
τέσσερα από τα πέντε µέλη της Επιτροπής Αγώνα που είχε συσταθεί για την παρακολούθηση
του έργου.
Η ιστορία του χωριού που εξαφανίζεται από το χάρτη
H
Μαυροπηγή είναι ένα χωριό που βρίσκεται 11 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της
Πτολεμαΐδας, στο νομό Κοζάνης, στη Μακεδονία. Βρίσκεται σε υψόμετρο 740 μέτρων
πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας.
Εκτείνεται στις νοτιοανατολικές παρυφές του λόφου Αγίου Μάρκου. Στα τέσσερα άκρα του οικισμού της, πού συμπίπτουν με τα τέσσαρα σημεία του ορίζοντα, έχουν τα Ιερά τους οι προστάτες «Αγιοι του τόπου». Στο βορρά ο «Αγιος Νικόλαος», στο νότο η Αγία Παρασκευή, στα ανατολικά ο πολιούχος «Αγιος Δημήτριος» και στα δυτικά ό «Αγιος Μάρκος». Η λαϊκή παράδοση αναφέρει ότι, οι «Αγιοι ως άγρυπνοι φύλακες κατέλαβαν τις θέσεις αυτές για να προστατεύουν τον οικισμό από πτώσεις κεραυνών και καταστροφές».
Η περιοχή παρουσιάζει και ιδιαίτερο αρχαιολογικό ενδιαφέρον. Τα ερείπια δύο ακροπόλεων, πού υπάρχουν στους λόφους του Αγίου Μάρκου και του Μεγάλου Κάστρου, συνολικής έκτασης 500 στρεμμάτων και ίχνη οικισμού στην θέση « Ισωμά », ανατολικά του Μεγάλου Κάστρου, μαρτυρούν, ότι στον τόπο αυτό άκμασε κατά τους αρχαίους χρόνους πόλη κραταιά και πολυάνθρωπη. Βρέθηκαν επίσης νομίσματα από την εποχή των Βασιλέων, Αμύντα και Μ. Αλεξάνδρου.
Κατά το έτος 1750 πολλοί Έλληνες από διάφορα μέρη της τουρκοκρατούμενης Μακεδονίας, Ηπείρου και Θεσσαλίας εγκαταστάθηκαν στην Μαυροπηγή ενώ κατά τη διάρκεια του Μακεδονικού Αγώνα, το χωριό χρησιμοποιήθηκε ως ενδιάμεσος σταθμός της κεντρικής επιτροπής Αγώνος Κοζάνης και οπλαρχηγών περιοχής Ασκίου.
Το 1912, στην μάχη Κομάνου ό Καραχαρίσης Νικόλαος, οδηγώντας τα αναγνωριστικά τμήματα της 5ης Μεραρχίας του Ελληνικού Στρατού, συνελήφθη υπό των Τούρκων και κατακρεουργήθει πριν την εισόδου τους στο χωριό. Η Κοινότητα προς τιμήν του και όλων των πεσόντων υπέρ Πατρίδος ανέγειρε Μνημείο.
Το Σεπτέμβρη του 2011 έγινε αναγκαστική απαλλοτρίωση του οικισμού για την επέκταση της εξόρυξης λιγνίτη από τη ΔΕΗ. Η μετεγκατάσταση του οικισμού, που πλέον είναι ακατοίκητος, δεν έχει ολοκληρωθεί.
Μία θλιβερή ησυχία
Η Μαυροπηγή είναι ένα ακόμη χωριό που είχε την ατυχία να βάλει τα… θεμέλιά του πάνω στο… κάρβουνο με το οποίο ηλεκτροδοτείται ολόκληρη η Ελλάδα.
Αυτή τη στιγμή η εικόνα του είναι αποκαρδιωτική και η θλιβερή του ησυχία, πιο ισχυρή και από τη βουή. Κυρίως για τους πρώην κατοίκους της, για τους ανθρώπους που γεννήθηκαν, μεγάλωσαν και έχουν εκεί όλες τους τις αναμνήσεις.
Τα σπίτια έχουν καταστραφεί, οι στέγες, τα κουφώματα, τα κάγκελα κτλ έχουν αφαιρεθεί από τους ιδιοκτήτες, είτε έχουν λεηλατηθεί, τα τούβλα όμως στέκονται για να θυμίζουν πως κάποτε εκεί υπήρχε ζωή.
Η εκκλησία και το σχολείο έχουν γκρεμιστεί ενώ οι πρώην κάτοικοι πηγαίνουν για να παραλάβουν το τελευταίο που έχει απομείνει και τους συνδέει με το χωριό, τα οστά των νεκρών τους. Αυτή τη στιγμή μένει μόνο μία οικογένεια, που είναι βοσκοί.
Φωτογραφίες: Δημήτρης Μυλωθρίδης (Εθελοντής Πολιτικής Προστασίας)
Πηγές στοιχείων: e-ptolemeos.gr, ethnos.gr, ptolemaida.gr
