29 Μαΐου 1453 – Η Αλωση της Κωνσταντινούπολης

Αλωση της Κωνσταντινούπολης επέτειος Αγία Σοφία Πόλη Κωνσταντινούπολη

Ημέρα ιστορικής μνήμης για το Βυζάντιο και τον Ελληνισμό 565 χρόνια έχουν περάσει από την Αλωση της Πόλης και με αφορμή την αυριανή Επέτειο Μνήμης αναπολώ με νοσταλγία το ταξίδι μου, πριν μερικά χρόνια, στην Κωνσταντινούπολη.Ακολουθήστε το Thes.gr στο Google News! Μοναδική θεματολογία με το κύρος του Thes.gr Πανέμορφη, συνδυάζει την παράδοση με το σήμερα, […]

Ημέρα ιστορικής μνήμης για το Βυζάντιο και τον Ελληνισμό

565 χρόνια έχουν περάσει από την Αλωση της Πόλης και με αφορμή την αυριανή Επέτειο Μνήμης αναπολώ με νοσταλγία το ταξίδι μου, πριν μερικά χρόνια, στην Κωνσταντινούπολη.

Πανέμορφη, συνδυάζει την παράδοση με το σήμερα, γεμάτη αρώματα, γεύσεις και χρώματα.

Η μέρα όμως που θα μείνει ανεξίτηλα στην καρδιά και στο μυαλό μου, ήταν αυτή κατά την οποία επισκεφθήκαμε την Αγιά Σοφιά. Από το προηγούμενο βράδυ ακόμη είχα μία έντονη ανυπομονησία και περίμενα πως και πως να έρθει αυτή η στιγμή. Ποτέ όμως δεν φανταζόμουν τι θα συνέβαινε όταν πια θα βρισκόμουν στο εσωτερικό της και θα θαύμαζα αυτό το σύμβολο της Ορθοδοξίας, αυτό το μνημείο της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς! Δεν ξέρω τι αισθανθήκατε όσοι την επισκεφθήκατε, και όσοι δεν το κάνατε ακόμη να το κάνετε σίγουρα, εγώ πάντως «κυριεύτηκα» από πληθώρα συναισθημάτων, τόσο διαφορετικών μεταξύ τους, μία αίσθηση πρωτόγνωρη, ιδιαίτερη και αρκετά έντονη. Δε θα κρύψω τη μεγάλη μου συγκίνηση, το θαυμασμό και την περηφάνια που ένιωσα, με πολλή όμως θλίψη, κάποιες φορές θυμό αλλά και απογοήτευση. Δε θα σας εξηγήσω τι, πως και γιατί, νομίζω όλοι λίγο πολύ καταλαβαίνετε.
Θα σταθώ, σαν ελάχιστη τιμή στην αυριανή μέρα της επετείου από την Αλωση της Πόλης, στο ρόλο της Αγιάς Σοφιάς, στους μύθους και τις ιστορίες που τη συνοδεύουν.

DSCF0535

«Πάψετε το Χερουβικό, κι ας χαμηλώσουν τ’ Άγια γιατί είναι θέλημα Θεού, η Πόλη να τουρκέψη». «Η Δέσποινα ταράχτηκε και δάκρυσαν οι εικόνες». «Σώπασε, κυρά Δέσποινα, μην κλαις και μη δακρύζης, πάλι με χρόνια με καιρούς, πάλι δικά μας θα’ ναι».
Ηταν 29 Μαΐου του 1453. Η χιλιόχρονη αυτοκρατορία έπεσε. Οι θρύλοι λένε πως κάποτε η Αγιά Σοφιά θα λειτουργήσει και πάλι από χριστιανούς, πως ο μαρμαρωμένος βασιλιάς θα ξυπνήσει και η πόλη θα γίνει και πάλι δικιά μας.

Οι τελευταίες ώρες στην Αγιά Σοφιά

DSCF0559

Η Αγία Τράπεζα

Σύμφωνα με την παράδοση πριν ο Μωάμεθ ο Β΄ καταλάβει την Κωνσταντινούπολη, ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, διέταξε να μεταφέρουν την Αγία Τράπεζα και όλα τα κειμήλια της Αγίας Σοφίας μακριά από την πόλη για να μην πέσουν στα χέρια των Τούρκων. Τρία καράβια ενετικά λοιπόν ξεκίνησαν από την πόλη γεμάτα με όλα αυτά τα κειμήλια, όπως λέει και ο θρύλος, το τρίτο από αυτά που μετέφερε την Αγία Τράπεζα βυθίστηκε στα νερά του Βοσπόρου στην περιοχή του Μαρμαρά. Από τότε μέχρι σήμερα στο σημείο εκείνο που είναι βυθισμένη η αγία τράπεζα τα νερά της θάλασσας είναι πάντοτε ήρεμα και γαλήνια, ασχέτως με τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν στη γύρω περιοχή.

Ο ιερέας που λειτουργούσε

Τη στιγμή της εισόδου των κατακτητών στην Αγιά Σοφιά, σύμφωνα με το Μύθο τελούνταν η Θεία Λειτουργία. Ο ιερέας βλέποντας τους Τούρκους να εισβάλουν στο Ναό και θέλοντας να σώσει από τη βεβήλωση τον ιερό άρτο και το πολύτιμο Αίμα του Χριστού, ανέβηκε στον άμβωνα κρατώντας το Άγιο Δισκοπότηρο κι εξαφανίστηκε από μια μικρή πόρτα. Κανείς ποτέ δεν μπόρεσε να γκρεμίσει τον τοίχο.
Ο θρύλος καταλήγει ότι όταν η Αγία Σοφία ξαναγίνει ελληνική εκκλησία, τότε ο παπάς θα βγει από το ιερό και θα ολοκληρώσει την ημιτελή λειτουργία του.

DSCF0588

Ο μαρμαρωμένος βασιλιάς

Ο λαοφιλέστερος θρύλος έχει να κάνει με το τελευταίο αυτοκράτορα που μαρμάρωσε μέσα στο ναό της Αγίας Σοφίας. Η παράδοση πέρασε από στόμα σε στόμα αμέσως μετά την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης.
Οταν η Πόλη πέρασε στα χέρια των Τούρκων, ο λαός δεν μπορούσε να πιστέψει ότι ένα τέτοιο κτίσμα έχει περιέλθει σε μουσουλμανικά χέρια. Διέδωσαν λοιπόν ότι ο βασιλιάς κρύφτηκε πίσω από μία κολόνα του ναού της Αγίας Σοφίας, χάθηκε μέσα στους διαδρόμους και παρέμεινε κρυμμένος εκεί.
Οι ώρες αναμονής τον «μαρμάρωσαν». Είναι γεγονός ότι κανείς δεν βρήκε το πτώμα του τελευταίου υπερασπιστή, του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου του Παλαιολόγου. Χάθηκε και πίστεψαν ότι Αγγελος Κυρίου το έκρυψε και το μαρμάρωσε. Κάποτε θα έρθει η ώρα που πνοή Θεού θα του δώσει δύναμη και ζωή ξανά και όλα θα ξαναγίνουν από την αρχή. Η Πόλη θα είναι και πάλι ελεύθερη.

Η Καταστροφή της Αγιάς Σοφιάς

Σύμφωνα με τις παραδόσεις οι Τούρκοι άρχισαν να καταστρέφουν συστηματικά όσες εκκλησίες και μοναστήρια βρήκαν μπροστά τους. Στην Αγιά Σοφιά είχαν καταφύγει κυρίως γυναικόπαιδα προκειμένου να σωθούν. Οι Τούρκοι όμως μπαίνοντας κι άρχισαν να τους σφάζουν. Ο σωρός των πτωμάτων έφτασε τα δέκα μέτρα. Οταν ο Σουλτάνος Μωάμεθ προσπάθησε να μπει στο ναό το άλογο του σκόνταψε πάνω στα πτώματα. Με την οπλή του το άλογο άφησε ένα σημάδι στην κορυφή ενός στύλου, το οποίο σώζεται μέχρι σήμερα.

DSCF0560
Η στήλη του Αγίου Γρηγορίου του Θαυματουργού στο ναό της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη: Η καλυμμένη με χαλκό οπή που υπάρχει πιστεύεται ότι έχει θαυματουργικές δυνάμεις για όσους θα βάλουν το δάχτυλο τους, κάνουν μια πλήρη δεξιόστροφη περιστροφή της παλάμης τους και στη συνέχεια κάνουν μια ευχή. Αποκαλείται και δακρύζουσα κολώνα
DSCF0547
Η χρυσόπορτα μέσα στην Αγιά Σοφιά (η πύλη του Μαρμαρωμένου Βασιλιά)

DSCF0607

DSCF0572
Η παράσταση της Δεήσεως
DSCF0582
«Θεοτόκος Βρεφοκρατούσα» πλαισιωμένη από τον Αυτοκράτορα Β’ Κομνηνό και την Ειρήνη την Ουγγαρέζα (Ψηφιδωτό 12ου αιώνα)
DSCF0583
Ο Ενθρονος Χριστός ανάμεσα στον Αυτοκράτορα Κωνσταντίνο Θ’ τον Μονομάχο και την Αυτοκράτειρα Ζωή την Πορφυρογέννητη, οι οποίοι αμφότεροι προσφέρουν δώρα

DSCF0533

DSCF0540

DSCF0541

DSCF0548

DSCF0554

DSCF0568

DSCF0550

Με πληροφορίες από:
http://choratouaxoritou.gr
http://vizantinaistorika.blogspot.gr