Δείτε εικόνες από το έργο των συνεργείων
Ορισμένοι το χαρακτηρίζουν ως το σύμβολο του αεροδρομίου “Μακεδονία”. Πολλοί το έχουν απλά προσέξει αλλά δε γνωρίζουν για ποιο λόγο αυτό το σκουριασμένο αεροπλάνο κάθεται στην άκρη του αεροδρομίου της πόλης.
Το Tupolev Tu-154 της ουγγρικής εταιρείας Malev συμπλήρωσε 18 χρόνια στη Θεσσαλονίκη αλλά σύντομα θα είναι παλιοσίδερα.
Συνεργεία του “Μακεδονία” άρχισαν την αποσυναρμολόγησή του και σύντομα θα είναι παρελθόν.
Η ιστορία του αεροσκάφους όμως είναι συνυφασμένη με τη Θεσσαλονίκη καθώς εδώ έκανε την τελευταία του πτήση και τα τελευταία χρόνια σε αυτό γινόντουσαν ασκήσεις ετοιμότητας από την Πυροσβεστική.
Η τελευταία του πτήση, στις 4 Ιουλίου 2000 ήταν δραματική και παραλίγο να γραφτεί μια μαύρη σελίδα για το αεροδρόμιο “Μακεδονία”.
Το αεροσκάφος της Malev, όπως αναφέρει το wikipedia.gr, ξεκίνησε από το Διεθνή Αερολιμένα της Βουδαπέστης με προορισμό τη Θεσσαλονίκη. Αρχικά, ήταν προγραμματισμένο να κάνει την πτήση άλλο σκάφος ένα. Boeing 737-300. Ωστόσο, το προοριζόμενο αεροσκάφος παρουσίασε πρόβλημα στον κινητήρα και αντικαταστάθηκε την τελευταία στιγμή, από το Tupolev Tu-154.
Μετά τη σύντομη πτήση από τη Βουδαπέστη, το Tupolev ξεκίνησε την κάθοδό του, μέσα σε πολύ καλές καιρικές συνθήκες. Καθώς πλησίαζε στη Θεσσαλονίκη, η πορεία για τον αεροδιάδρομο περνά από βουνά και λόγους. Το σύστημα προειδοποίησης προσέγγισης εδάφους ανιχνεύοντας χαμηλό ύψος, προειδοποιούσε συνεχώς το πλήρωμα, ώστε να χαμηλώσει το σύστημα προσγείωσης. Το πλήρωμα της πτήσης ενοχλημένο από το συνεχές άκουσμα της κόρνας, απενεργοποίησε το σύστημα.
Το αεροσκάφος πλησίαζε την Θεσσαλονίκη χωρίς εμφανή προβλήματα, αλλά πιο γρήγορα από ότι συνήθως. Ως εκ τούτου, ξεκίνησε τη διαδικασία της τελικής προσέγγισης νωρίτερα από το αναμενόμενο. Εκείνη τη στιγμή, ο διάδρομος προορισμού 28, ήταν κατειλημμένος από ένα Boeing 757 το οποίο είχε εκκαθαριστεί για απογείωση. Ο χειριστής του Tupolev, απεφάσισε να μη χαμηλώσει το σύστημα προσγείωσης και να εκτελέσει μια επανακύκλωση.
Παρ’όλα αυτά, καθώς το Βoeing-757 ξεκινούσε για την απογείωση, ο κυβερνήτης του Tupolev αποφάσισε να προσγειωθεί. Λόγω των ακραίων χρονικών περιορισμών, το πλήρωμα δεν είχε τον απαιτούμενο χρόνο για την ανάγνωση της λίστας ελέγχου πριν από την προσγείωση. Με το GPWS απενεργοποιημένο, μόνο ο Πύργος Ελέγχου Εναέριας Κυκλοφορίας θα μπορούσε να προειδοποιήσει το πλήρωμα ότι το σύστημα προσγείωσης δεν είχε κατέβει.
Καθώς το Tupolev πλησίαζε, ο Κυβερνήτης του Boeing που ήταν σταθμευμένο στην πίστα του αεροδρομίου, πρόσεξε από το πιλοτήριο, ότι το Tupolev (το οποίο πλησίαζε για την προσγείωση), δεν είχε κατεβάσει το σύστημα προσγείωσής του. Άρπαξε λοιπόν το μικρόφωνο και φώναξε λοιπόν αρκετές φορές από τον ασύρματο: “Go around, Malev Go-around!” (Επανακύκλωσε, Malev Επανακύκλωσε!).
Ο κυβερνήτης της πτήσης 262, αμέσως αντιλήφθηκε το πρόβλημα και διέταξε την επανακύκλωση (go around). Εφαρμόσθηκε η μεγίστη ισχύς, αλλά επειδή οι κινητήρες αεριώθησης αντιδρούν αργά, το αεροσκάφος συνέχισε την κάθοδό του και προσέκρουσε στον διάδρομο προσγείωσης με την ταχύτητα των 300 χλμ/ώρα. Το Tupolev ολίσθησε στο διάδρομο για τουλάχιστον 500 μέτρα (1.600 πόδια). Καθώς οι κινητήρες περιστρέφονταν, το Tu-154 ανυψώθηκε από το έδαφος, κατέστη και πάλι αξιόπλοο και αναρριχήθηκε εκτός (του διαδρόμου).
Η πτήση Malév 262 ανήλθε στα 1.000 μέτρα (3.300 πόδια) και επιχείρησε να προεκτείνει τον μοχλό προσγείωσης. Το αεροδρόμιο έκλεισε και το αεροσκάφος εκτέλεσε χαμηλή προσέγγιση επάνω από τον πύργο ελέγχου, με κατεβασμένο το σύστημα προσγείωσης, πριν από την απόπειρα της δεύτερης προσγείωσης. Μετά από την προσγείωσή του με την κοιλιά (belly landing), το Tupolev παρέμεινε στον αέρα για άλλα 16 λεπτά και 20 δευτερόλεπτα.
Οι πιλότοι προσγείωσαν το αεροσκάφος πολύ ομαλά, αλλά φοβόντουσαν ότι το σύστημα προσγείωσης θα κατέρρεε και ότι το αεροπλάνο θα περιστρεφόταν γύρω και θα εκρήγνυτο. Το Tupolev είχε καύσιμα για την πτήση της επιστροφής στη Βουδαπέστη, οπότε υπήρχαν πέραν των 30 τόνων καυσίμου αεριωθουμένων επί του σκάφους. Ωστόσο, η διαδρομή προσγείωσης πραγματοποιήθηκε ασφαλώς. Οι χαρακτηριστικά μεγάλοι, λοβοί προσγείωσης του Tupolev, στους οποίους οι τροχοί ανασύρονται κατά τη διάρκεια της πτήσης, χρησιμοποιήθηκαν ως έλκηθρα και θωράκισαν το σύστημα προσγείωσης, τα πτέρυγα και τα πτερύγια καμπυλότητας (flaps).
Την περίοδο του συμβάντος, ο ουγγρικός εθνικός αερομεταφορέας, Malév, καταργούσε σταδιακά τα παλαιά του Tupolev. Η Malév επιθεώρησε τις ορατές και αόρατες φθορές του εμπλεκόμενου αεροσκάφους και συνειδητοποίησε ότι θα ήταν οικονομικά ασύμφορη η επισκευή του. Κι έτσι παρέμεινε στη Θεσσαλονίκη μέχρι και σήμερα οπότε θα άρχισε η διάλυσή του.
Φωτογραφίες: Νικόλαος Βυθούλκας
