H απαρχαιωμένη και βάρβαρη τεχνική ακινητοποίησης, διαδεδομένη κυρίως σε νησιώτικες περιοχές της χώρας
Εχουν γραφτεί πολλά και έχουν ειπωθεί άλλα τόσα… Ο λόγος για το παστούρωμα, μία πρακτική που συνηθίζεται εδώ και δεκάδες χρόνια και αποσκοπεί στην ακινητοποίηση ενός ιπποειδούς, στο να μην μπορεί δηλαδή να κινήσει τα άκρα του.
Συγκεκριμένα, το παστούρωμα (ή μπαστούρωμα ή περδούκλωμα ή περδούκλι) είναι το δέσιμο των ποδιών του ζώου μεταξύ τους, συνήθως ένα μπροστινό και ένα πίσω της ίδιας πλευράς ή τα πόδια ανά δύο δεμένα (διπλή παστούρα). Ακόμα πιο βάρβαρη πρακτική είναι το δέσιμο των ποδιών του ζώου με το κεφάλι, κάτι που συνηθίζουν σε βοοειδή.
Για ποιο λόγο συμβαίνει αυτό; Οπως υποστηρίζουν αυτοί που το κάνουν, είναι ο μόνος τρόπος για να περιορίσουν τα ζώα τους, ώστε να μη πηδάνε φράχτες (προφανώς ανύπαρκτους), να μη προκαλούν ζημιές σε καλλιέργειες, να μη πετάγονται μπροστά στα αυτοκίνητα κτλ. Σκοπός επίσης είναι να μην απομακρύνονται από το σημείο βοσκής ή ακόμη και να παχύνουν λόγω του περιορισμού των κινήσεων.
Συναντήσαμε τη συγκεκριμένη πρακτική στα ορεινά της Λέσβου, απ’ όπου το βίντεο και οι φωτογραφίες. Κατακαλόκαιρο, το γαϊδουράκι είναι δεμένο με τη μέθοδο του παστουρώματος, χωρίς νερό, κάτω από τον καυτό ήλιο, δίπλα στην άσφαλτο.
Η ψυχή σου… πιάνεται και απλά αναρωτιέσαι που ακριβώς υπάρχει λογική σε όλο αυτό. Πρόκειται για μία απαράδεκτη, απαρχαιωμένη και βάρβαρη πρακτική, που πρέπει διά ροπάλου να απαγορευτεί. Οι αγροκτηνοτρόφοι οφείλουν να βρουν μία σωστή λύση ώστε να μην ταλαιπωρούν τα ζώα τους αλλά και να μη παθαίνουν ζημιές. Ισως, μία αρχή είναι να δημιουργήσουν καλύτερους φράχτες και όχι υποτυπώδης κατασκευές…
Τα τελευταία χρόνια υπάρχουν πολλές αντιδράσεις και από τις δύο πλευρές. Φιλοζωικοί σύλλογοι έχουν ξεσηκωθεί από τη μία, με υποθέσεις να «τρέχουν» στα δικαστήρια, εισαγγελικές παρεμβάσεις και πρόστιμα, και από την άλλη, ιδιοκτήτες ζώων, ζήτησαν ακόμη και τη νομιμοποίηση του παστουρώματος.
Τι λέει ο Νόμος; Οι ιδιοκτήτες των ζώων είναι υποχρεωμένοι βάση του Ν4039/12 και Ν. 4235/14 αλλά και της ηθικής να παρέχουν στα ζώα τους σωστές συνθήκες διαβίωσης. Σε αντίθετη περίπτωση δεν θα έπρεπε να διατηρούν ζώα.
Τι λένε οι επιστήμονες
Κάποια στιγμή, η Πανελλαδική Φιλοζωική Περιβαλλοντική Ομοσπονδία ζήτησε την επιστημονική γνώμη των πλέον ειδικών Καθηγητών της Κτηνιατρικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου για το αν η μέθοδος του παστουρώματος των ζώων αποτελεί μια επώδυνη κατάσταση γι’ αυτά και επομένως παραπέμπει σε κακοποίησή τους.
Η γνωμάτευση των καθηγητών Λυσίμαχου Παπάζογλου και Νικολάου Διακάκη προέρχεται από την επίσημη οδό του Τομέα και της Διεύθυνσης Χειρουργικής Κλινικής της Κτηνιατρικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και είναι η ακόλουθη:
«Το «παστούρωμα» ενός ιπποειδούς περιλαβάνει το δέσιμο με σχοινί των δύο ομοπλάγιων άκρων του. Η πρακτική αυτή είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη στις αγροτικές περιοχές της χώρας μας.
Είναι όμως σαφές ότι πρόκειται για μια απαράδεκτη, απάνθρωπη
και βασανιστική για το ζώο πρακτική. Όλα τα ιπποειδή χαρακτηρίζονται από
διαγώνια στήριξη, δηλαδή το πρόσθιο δεξί είναι ανατομικά συνδεδεμένο με το
οπίσθιο αριστερό άκρο. Αυτό σημαίνει ότι, προκειμένου να εξασφαλιστεί η κίνηση,
μετακινούνται αρχικά το πρόσθιο δεξιό μαζί με το οπίσθιο αριστερό και στην
συνέχεια τα άκρα της άλλης διαγωνίου. Η ακινητοποίηση ενός ιπποειδούς με τη
μέθοδο του παστουρώματος αποσκοπεί ακριβώς στο να μην μπορεί να κινήσει τα άκρα
του. Είναι, λοιπόν, πρόδηλο ότι τα παστουρωμένα ιπποειδή βρίσκονται σε
κατάσταση απόλυτου stress καθώς αδυνατούν να μετακινηθούν. Αυτό, από μόνο του,
θα έπρεπε να αποτελεί αιτία κατάργησης της μεθόδου αυτής. Φυσικά, το stress
αυτό πολλαπλασιάζεται όταν το ζώο καθίσει στο έδαφος και λόγω της πρόσδεσης των
άκρων του δεν μπορεί να σηκωθεί.
Πέραν όμως από το stress, η μέθοδος αυτή συνήθως χρησιμοποιείται σε εκτάσεις όπου δεν υπάρχουν σκέπαστρα και υποδομές σίτισης ή ύδρευσης. Τις περισσότερες φορές, τα ιπποειδή εγκαταλείπονται στη μέση ενός χωραφιού, χωρίς νερό και τροφή ή στην καλύτερη περίπτωση το νερό βρίσκεται στην άκρη του κτήματος. Τονίζεται όμως και πάλι ότι το κάθε βήμα ενός παστουρωμένου ιπποειδούς είναι μετέωρο και, κυρίως, επώδυνο. Έτσι, τα ζώα αυτά υποσιτίζονται και αφυδατώνονται καθώς το να φτάσουν στην άκρη του κτήματος είναι έντονα επώδυνο. Η κατάσταση γίνεται ακόμα χειρότερη εάν αναλογιστούμε ότι βρισκόμαστε σε μία χώρα στην οποία παρατηρούνται υψηλές θερμοκρασίες του περιβάλλοντος για μεγάλα χρονικά διαστήματα του καλοκαιριού. Στο σημείο αυτό σημειώνεται ότι τα ιπποειδή είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα στη θερμοπληξία και κινδυνεύουν άμεσα όταν η θερμοκρασία του περιβάλλοντος ξεπεράσει τους 32-33οC. Κατά συνέπεια, τα ζώα αυτά, ήδη αφυδατωμένα, συχνά εγκαταλελειμμένα σε χωράφια χωρίς σκιά, οδηγούνται σε σοβαρότατες παθήσεις, όπως η ζωική εξάντληση, η οξεία νεφρική ανεπάρκεια και ο κολικός.
Τα ζώα αυτά, λοιπόν, βασανίζονται έντονα από την ακινητοποίηση των άκρων τους και προσπαθούν να ελευθερωθούν. Πέρα από την αγωνία που τους προκαλείται, οι προσπάθειές τους αυτές συχνά απολήγουν στην πρόκληση εκτεταμένων και επικίνδυνων για τη ζωή τους τραυμάτων, όπως η σηπτική αρθρίτιδα ή η σηπτική τενοντοελυτρίτιδα.
Τέλος, τα ιπποειδή στηρίζονται στην ταχύτητά τους και τις οπλές τους προκειμένου να αμυνθούν απέναντι στα σαρκοφάγα. Ένα παστουρωμένο ζώο ουσιαστικά προσφέρεται ως θυσία στο όποιο σαρκοφάγο θα τύχει να περάσει από το «χώρο στάθμευσης», ο οποίος τις περισσότερες φορές είναι απόμακρος και ερημικός. Είναι πολλά τα περιστατικά κατά τα οποία ιπποειδή πέθαναν με φρικτό τρόπο καθώς αγέλες αδέσποτων σκύλων ή άλλων σαρκοφάγων τα έφαγαν ζωντανά, καθώς δεν μπορούσαν να αντιδράσουν.
Για όλους τους παραπάνω λόγους πιστεύουμε ότι το παστούρωμα αποτελεί να απαράδεκτη, απαρχαιωμένη και βάρβαρη τεχνική ακινητοποίησης η οποία θα πρέπει να απαγορευτεί».
