Στην αρχαιότητα θεωρείτο το ελιξίριο της νεότητας και το χρησιμοποιούσαν αλχημιστές και ιερείς για ανάλογα σκευάσματα.
Αφιερωμένο στη θεά Άρτεμις, το μελισσόχορτο ή μελισσοβότανο απασχολεί την παραδοσιακή ιατρική με τις πολλαπλές ιδιότητές του, κυρίως όμως με την ικανότητά του να ηρεμεί τους ανθρώπους που βρίσκονται σε άσχημη ψυχική κατάσταση.
Οι αρωματικές και φαρμακευτικές του ιδιότητες ήταν γνωστές από την Ελληνα γιατρό Διοσκουρίδη, που το χρησιμοποιούσε σε μεγάλο βαθμό για να θεραπεύσει νευρικές διαταραχές, πεπτικά προβλήματα αλλά και μετά από τσιμπήματα εντόμων αλλά και φιδιών. Μεταξύ άλλων, στο μελισσόχορτο αναφέρεται ο Θεόφραστος καθώς επίσης ο Ρωμαίος επιστήμονας Πλίνιος καθώς και ο Άγγλος βοτανολόγος Nicholas Culpeper. Οι Ευρωπαίες, κατά το μεσαίωνα, γέμιζαν φυλαχτά με μελισσόχορτο και τα έφεραν πάνω τους ως ερωτικά γούρια.
Ευεργετικό για τη μέλισσα
Το μελισσόχορτο είναι μονοετές βότανο που ανήκει στην οικογένεια Χειλανθή, την οικογένεια της μέντας. Το όνομα «Μέλισσα» ελήφθη από το «melisso-phyllon» που σημαίνει κυριολεκτικά «φύλλο μέλισσας». Και αυτό διότι το φυτό εκλύει ένα παχύρρευστο νέκταρ που έλκει τις μέλισσες, οι οποίες με τη σειρά τους, σαν ένα ευχαριστώ για τη δυναμωτική και εύγευστη τροφή, συμβάλλουν στην γονιμοποίηση και εξάπλωσή του. Οι μελισσοκόμοι το θεωρούν αναντικατάστατο για την ηρέμηση των μελισσών, βοηθάει την προσέλκυση νέων μελών στα μελίσσια και κάνει καταπληκτική δουλειά ως «ειρηνοποιός» για την ενοποίηση δύο μελισσιών.
Αξίζει να αναφέρουμε πως το μελισσόχορτο είναι πολυετές χόρτο με ευχάριστο άρωμα λεμονιού (Lemon balm). Φτάνει σε 80 εκ. ύψος. Τα φύλλα καλύπτονται από λάχνες και τα άνθη που εμφανίζονται κατά την περίοδο Ιούνιο – Σεπτέμβριο είναι κίτρινα, άσπρα και ροζ.
«Το ελιξίριο της ζωής»
Πολλοί πολιτισμοί είχαν ανακαλύψει τις ανανεωτικές ιδιότητές του και δεν έλειπε από την καθημερινότητά τους. Μεταξύ αυτών οι Άγγλοι, που κάποτε το αποκάλεσαν το «ελιξίριο της ζωής», αφού μέχρι και σήμερα διατηρεί τη φήμη ότι δρα κατά του γήρατος. Οι Άραβες με τη σειρά τους, το χρησιμοποιούσαν κατά της κατάθλιψης και της υπερέντασης.
Στην Δυτική Ευρώπη είναι διαδεδομένο ένα ποτό με το όνομα «Eau de melisse des Carmes» δηλαδή, «το ύδωρ μελισσόχορτου» που το πρωτόφτιαξαν καρμελίτες καλόγεροι τον 17ο αιώνα.
Η συνταγή του είναι η εξής: Ανθοκορφές μελισσόχορτου μαζί με φλούδες λεμονιού, κανέλας, γαρύφαλλου, μοσχοκάρυδου, γλυκάνισου και κορίανδρου μουλιάζουν μερικές μέρες σε λευκό κρασί χωρίς να είναι εκτεθειμένο στον ήλιο.
Οσο για το φημισμένο νερό που χρησιμοποιείται για την ανακούφιση του νευρικού πονοκεφάλου, στην πραγματικά είναι ένα μείγμα μελισσόχορτου, σε συνδυασμό με φλούδες λεμονιού, μοσχοκάρυδου και ρίζας αγγελικής. Είναι σαφές ότι το μελισσόχορτο βοηθάει το μυαλό να καθαρίσει, αυξάνει την αντίληψη και ενισχύει τη μνήμη.
Οι θεραπευτικές του ιδιότητες
Η παραδοσιακή Ιατρική το έκρινε ως ένα φυτό ενεργό σε πολλούς τομείς ενώ κλινικές μελέτες εντοπίζουν όλο και περισσότερες ιδιότητες του.
Παρουσιάζει έντονη αντιοξειδωτική δράση και μέτρια αντιβακτηριδιακή.
Τα μέρη του φυτού που χρησιμοποιούμε είναι κατ’ αρχάς τα φύλλα που είναι ευεργετικά για την κατάθλιψη και την ένταση και γενικά για την αντιμετώπιση διαταραχών του νευρικού συστήματος, καθώς και στην αποφυγή ανάπτυξης έλκους.
Βοηθάει τη λειτουργία της καρδιάς και ηρεμεί τους έντονους παλμούς της, και διώχνει μακριά την θλίψη και το άγχος επειδή επηρεάζει το τμήμα του εγκεφάλου που σχετίζεται με την ψυχική διάθεση!!!
Το μελισσόχορτο βοηθάει το μυαλό να καθαρίσει, αυξάνει την αντίληψη, ενισχύει τη μνήμη και διευκολύνει τον ύπνο.
Η αντισπασμωδική και χαλαρωτική του δράση το κάνει αποτελεσματικό σε σπασμούς της κοιλιακής χώρας, όπως φουσκώματα, πόνοι στο στομάχι, πόνοι περιόδου. Δρα και στο αναπνευστικό, επιδρώντας θετικά στις κρίσεις άσθματος και στον βήχα.
Θεωρείται ευεργετικό για το δέρμα ενώ χρησιμοποιείται σαν βοηθητική αγωγή σε αλλεργίες, ταχυκαρδίες, υπέρταση, αϋπνίες, δυσμηνόρροια, δυσπεψία, ουρικό οξύ, εμπύρετες παθήσεις, γρίπη, ρευματισμούς και κάθε μορφή άγχους και stress. Πρόσφατη συστηματική έρευνα σε φοιτητές έδειξε πως η κατανάλωση Μελισσόχορτου μειώνει σημαντικά το stress κατά τη διάρκεια των εξετάσεων – οδηγώντας σε καλύτερη συγκέντρωση και επιδόσεις ( ως και 6 ώρες μετά τη κατανάλωση). Εξωτερικά, επουλώνει πληγές και θεραπεύει νευραλγίες και θλάσεις.
Διάφορες χρήσεις του
Τα ζεστά αφεψήματα με μελισσόχορτο ανακουφίζουν από τον πυρετό, τη καταρροϊκή έμφραξη και την ιγμορίτιδα. Το μελισσόχορτο είναι δροσιστικό και έτσι τα φύλλα του είναι καλά για εμπύρετα κρυολογήματα. Επίσης με νωπά φύλλα μπορούμε να φτιάξουμε ένα δροσιστικό ρόφημα το καλοκαίρι.
Τσάι από μελισσόχορτο εφαρμόζεται ως γαργάρα για φλεγμονή των ούλων και για πληγές στο στόμα. Το βάζουμε σε πληγές και σε ερεθισμούς του δέρματος. Καταπραΰνει και τους πόνους από αρθρίτιδα και ρευματισμούς.
Το εκχύλισμα από μελισσόχορτο μπαίνει στα καλλυντικά προϊόντα για τις αντιφλεγμονώδεις και τις αντιμικροβιακές ιδιότητές του και για την ικανότητά του να αντιμετωπίζει μυκητισιακές και βακτηριακές λοιμώξεις.
Το αιθέριο έλαιο του Μελισσόχορτου έχει τις ίδιες ιδιότητες με τα φύλλα, αλλά είναι πολύ πιο ισχυρό. Με λίγες μόνο σταγόνες μπορούμε να φτιάξουμε ένα πολύ ισχυρό αντίδοτο για την κατάθλιψη. Η εξωτερική χρήση (σε μορφή κρέμας) βοηθάει στην αντιμετώπιση του έρπη. Το έλαιο του μελισσοβότανου το χρησιμοποιούμε ως αλοιφή ή ως ήπιο μασάζ για την κατάθλιψη, την ένταση, το άσθμα και την βρογχίτιδα.
Για την προετοιμασία ροφήματος βάλτε 4 κουταλιές της σούπας μελισσόχορτο σε ένα λίτρο (4 ποτήρια) βρασμένο νερό, αφήστε το πέντε λεπτά και σουρώστε (έγχυμα). Μπορείτε να πιείτε μέχρι τέσσερα ποτήρια την ημέρα (για κατάθλιψη, ημικρανίες, νευρικές κρίσεις).
Χρησιμοποιείται στη ζαχαροπλαστική, στην ποτοποιία (βενεδικτίνη) και στη μαγειρική. Αρωματίζει κρέατα φούρνου, πουλερικά, ψάρια, σούπες και φρουτοσαλάτες.
*Αξίζει να υπενθυμίσουμε πως τα βότανα δεν αντικαθιστούν τα φάρμακα και είναι καλό για τη σωστή χρήση τους να συμβουλεύεστε το γιατρό σας.
Με πληροφορίες από wikipedia.org
