Βαμβάκι: Το… ταξίδι του στην Ελλάδα (ΒΙΝΤΕΟ & ΦΩΤΟ)

Η χώρα καταγωγής του, οι αναφορές και η χρήση του στην αρχαιότητα και τι πρέπει να ξέρουμε

Αυτή την εποχή οι βαμβακοκαλλιεργητές βγαίνουν από το πρωί έως και τη δύση του ήλιου με τις βαμβακοσυλλεκτικές τους μηχανές, και πολύ σπάνια με το χέρι, και συλλέγουν το βαμβάκι.

Κατά τη συγκομιδή γίνεται απόσπαση του σύσπορου βαμβακιού από τα ανοιγμένα καρύδια. Για διευκόλυνση της μηχανοσυλλογής το έδαφος του χωραφιού πρέπει να είναι στεγνό, ενώ για καλύτερης ποιότητας προϊόν η συλλογή πρέπει να γίνεται όταν το βαμβάκι δεν είναι υγρό, τα φύλλα των φυτών έχουν πέσει και τα ώριμα καρύδια έχουν ανοίξει.

Το βαμβάκι θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα αγροτικά προϊόντα της χώρας μας, το οποίο τα τελευταία χρόνια έχει κερδίσει σημαντική θέση στη διεθνή αγορά. Μάλιστα, το 2012 η Ελλάδα αποτέλεσε τον 9ο μεγαλύτερο παραγωγό βαμβακιού στον κόσμο και το μεγαλύτερο στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η καλλιέργεια του στην Ελλάδα καταλαμβάνει σχεδόν τις μισές αρδευόμενες εκτάσεις της χώρας, με την Κεντρική Μακεδονία να παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο, μαζί με τη Θεσσαλία και τη Στερεά Ελλάδα.

Η εξέλιξη του βαμβακιού μέσα από 10 παραγράφους

1. «Στην Ινδία φυτρώνουν άγρια δένδρα που παράγουν μαλλί πιο ωραίο και πιο εκλεκτό από το μαλλί του προβάτου και από τα δένδρα αυτά οι Ινδοί εξασφαλίζουν τα ρούχα τους»… Τάδε έφη ο Ηρόδοτος, ο πατέρας της ιστορίας, γύρω στα 445 π.Χ. Οπως καταλαβαίνετε, οι αρχαιότερες ενδείξεις προέρχονται από εκεί. Μάλιστα, σε ανασκαφές που έγιναν κοντά στον Ινδό ποταμό βρέθηκαν υπολείμματα από υφάσματα και σχοινιά από βαμβάκι που υπολογίστηκε ότι ανάγονται στο 3.000 π.Χ.

2. Οι πληροφορίες λένε πως το βαμβάκι το έφεραν στην Ελλάδα οι στρατιώτες του Μ. Αλεξάνδρου γύρω στο 325 π.Χ. Ωστόσο η καλλιέργεια του βαμβακιού, αναφέρεται για πρώτη φορά στην Αρχαία Ελλάδα από τον Παυσανία κατά τον 2ο μ.Χ αιώνα. Το βαμβάκι ήταν γνωστό με το όνομα βύσσος και τα υφάσματα που κατασκεύαζαν ονομάζονταν Βυσσινά.

3. Το βαμβάκι το αναφέρει και ο Κολόμβος στο πρώτο του ταξίδι στην Κεντρική και Νότια Αμερική. Ιθαγενείς στο πρώτο νησί του συμπλέγματος στις Μπαχάμες, του έδωσαν μαζί με άλλα δώρα και κουβάρια από βαμβακερό νήμα.

4. Κατά την περίοδο του Βυζαντίου και συγκεκριμένα κατά τα χρόνια του Ιουστινιανού μετονομάστηκε σε βαμβάκι ενώ συμπεριελήφθη και στην Ιουστινιάνειο Νομοθεσία. Εκείνη την εποχή είχε διαδοθεί σε ολόκληρη τη χώρα, και κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, εξαπλώθηκε σε πολλές περιοχές.

5. Μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο η βαμβακοκαλλιέργεια στην Ελλάδα άρχισε να αποκτά ισχύ λόγω της αυξανόμενης ζήτησης που παρουσιάσθηκε σε είδη ένδυσης. Η θεαματική της αύξηση συντελέστηκε κυρίως μετά το πέρας του 1981, όπου η στρεμματική εξάπλωσή της καλλιέργειας ήταν ο κύριος λόγος της ανοδικής της πορείας.

Διαβάστε επίσης  Βρυξέλλες: Στους δρόμους και πάλι οι αγρότες με τα τρακτέρ (ΒΙΝΤΕΟ)

6. Η συλλογή του γίνεται με ειδικές μηχανές, που είναι πιο σύνηθες ή με το χέρι που είναι πιο δαπανηρό και επίπονο αλλά το βαμβάκι είναι πιο καθαρό και έτσι έχει και καλύτερη τιμή στο εμπόριο. Μετά τη συγκομιδή το βαμβάκι μεταφέρεται σε ειδικούς χώρους που λέγονται εκκοκκιστήρια. Εκεί γίνεται ο αποχωρισμός των ινών από το σπόρο. Ο χρόνος που γίνεται η εκκόκκιση είναι περίπου 3 μήνες μετά τη συλλογή. Τα περισσότερα εκκοκκιστήρια διαθέτουν μηχανισμούς που απομακρύνουν τα διάφορα ξένα σώματα όπως χώμα, φύλλα, σπόρους καθώς και την περιττή υγρασία. Μετά από τις διαδικασίες αυτές τα βαμβάκια, καθαρά πλέον, συσκευάζονται σε μεγάλες μπάλες ή τετράγωνες παλέτες, δένονται, καταγράφεται η ποιότητα και προωθούνται στο εμπόριο.

7. Το βαμβάκι καλλιεργείται για την παραγωγή ινών για τη χρήση τους στην υφαντουργία. Συγκομίζεται σύσπορο και μετά ακολουθεί διαχωρισμός των σπόρων από τις ίνες. Οι ίνες επεξεργάζονται περαιτέρω ανάλογα με το είδος του υφάσματος που θα παραχθεί και κατόπιν υφαίνονται. Θεωρείται σημαντικό και εξαγώγιμο προϊόν για τη χώρα μας και συμπεριλαμβάνεται στα λεγόμενα βιομηχανικά φυτά.

8. Η Κίνα έχει τη μεγαλύτερη παραγωγή στον κόσμο. Ακολουθούν η Ινδία, οι Η.Π.Α., η Ρωσία, το Πακιστάν και η Βραζιλία.

9. Το μεγαλύτερο μέρος του ελληνικού βαμβακιού καταναλώνεται εγχώρια ενώ το υπόλοιπο εξάγεται κυρίως σε μορφή νημάτων. Από το σπόρο του βαμβακιού βγαίνει λάδι (βαμβακέλαιο) που χρησιμοποιείται ως επιτραπέζιο αλλά περιορισμένα. Επίσης από τα υπολείμματα του βαμβακιού παρασκευάζεται η βαμβακόπιτα που χρησιμοποιείται ως ζωοτροφή.

10. Υπάρχουν τέσσερα είδη φυτών τα οποία καλλιεργούνται για την παραγωγή βαμβακιού:
Χνουδωτό βαμβάκι (Γοσσύπιον το αδρότριχον – Gossypium hirsutum)
Το πιο κοινά καλλιεργούμενο δίνει πάνω από το 90% της παγκόσμιας παραγωγής και είναι το μοναδικό είδος που καλλιεργείται στην Ελλάδα. Δίνει βαμβάκι υψηλής ποιότητας με μεγάλη αντοχή, ελαστικότητα, πολύ καλή στιλπνότητα και ομοιομορφία.

Ποώδες βαμβάκι (Γοσσύπιον το ποώδες – Gossypium herbaceum)
Βρίσκεται αυτοφυές στο Πακιστάν στην Ινδία και σε ορισμένες περιοχές της Αφρικής. Παλαιότερα η καλλιέργεια του ήταν πολύ διαδεδομένη αλλά σήμερα οι καλλιέργειες του αντικαταστάθηκαν από το χνουδωτό βαμβάκι.

Βαρβαδεινό βαμβάκι (Γοσσύπιον το βαρβαδινόν – Gossypium barbadense)
Καλλιεργείται στην Αίγυπτο, το Σουδάν, σε πρώην Σοβιετικές χώρες, στις Η.Π.Α., στη Βραζιλία και το Περού. Οι ίνες του είναι οι μακρύτερες από όλα τα είδη και φτάνουν και τα 50 χιλιοστόμετρα είναι καλής ποιότητας, λεπτές και μαλακές.

Δενδρώδες βαμβάκι (Γοσσύπιον το δενδρώδες – Gossypium arboreum)
Βρίσκεται αυτοφυές στο Πακιστάν, τη Σρι Λάνκα και την Ινδία. Οι ίνες του είναι πολύ κοντές και όχι τόσο καλής ποιότητας γι αυτό η καλλιέργεια του είναι πολύ περιορισμένη.

Πηγή πληροφοριών: Wikipedia.org, farmcon.gr